ผศ.ดร.ดำรงพล อินทร์จันทร์ ภาควิชามานุษยวิทยา คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ระบุความแตกต่างระหว่างสองคำคือ "ชาติพันธุ์" และ "ชนเผ่าพื้นเมือง" เอาไว้ โดยเผยแพร่ผ่าน IMN เครือข่ายสื่อชนเผ่าพื้นเมือง ช่วงหนึ่งอย่างน่าสนใจว่า

"ในแง่ของกลุ่มชาติพันธุ์ อาจเป็นรุ่นลูกหลานของการอพยพ และการตั้งถิ่นฐานต่าง ๆ ไม่จำเป็นต้องเป็นผู้อยู่อาศัยเดิมของพื้นที่ที่พวกเขาอยู่ในปัจจุบัน แต่ชนพื้นเมืองต้องผูกกับพื้นที ดินแดนและถิ่นที่อยู่อาศัยเดิมที่มีความเชื่อมโยงทางประวัติศาสตร์ของชนเผ่าพื้นเมืองนั้น

ชาติพันธุ์มีความโดดเด่นของการมีวัฒนธรรมร่วมและลักษณะเหล่านี้สามารถเปลี่ยนไปตามปฏิสัมพันธ์ที่มีต่อสังคมอื่นและบริบทรอบข้าง แต่ชนพื้นเมืองจะธำรงรักษาไว้ซึ่งการปฏิบัติทางวัฒนธรรมและโครงสร้างของสังคมที่โดดเด่น เป็นของตัวเอง หรือเป็นเจ้าของอัตลักษณ์ที่มักแตกต่างจากสังคมกระแสหลัก ในบางกลุ่มที่มีความโดดเด่นทางด้านวัฒนธรรม และมีภาษาของตนเอง รวมถึงอาจมีระบบการปกครองที่ของตนเอง มีสภาหมู่บ้านของตนเอง

สถานะทางกฎหมายและการเมือง กลุ่มชาติพันธุ์อาจไม่มีสถานะทางกฎหมายหรือการคุ้มครองเฉพาะ เพียงเพาะชาติพันธุ์ แต่ชนเผ่าพื้นเมืองมักได้รับการคุ้มครองและได้รับสิทธิ์ที่ได้รับการยอมรับจากกฎหมาย โดยเฉพาะกฎหมายระหว่างประเทศที่ให้การคุ้มครอง

การเชื่อมดินแดน กลุ่มชาติพันธุ์อาจไม่มีการเชื่อมโยงหรือความสัมพันธ์ด้านประวัติศาสตร์เดียวกันกับดินแดนเฉพาะ แต่ชนเผ่าพื้นเมืองมีความเชื่อมโยงทางจิตวิญญาณ และวัฒนธรรมที่ลึกซึ้งกับดินแดนบรรพบุรุษของตน การทำความเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้ เป็นสิ่งสำคัญในการประเมินวิธีการที่กลุ่มคนต่าง ๆ ระบุตัวตนและความสัมพันธ์ของพวกเขากับบริบททางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่มีต่อชุมชนของตนเอง"

ทั้งนี้ มีความเห็นส่วนตัวจากผู้ให้ข้อมูลว่า ในทางปฏิบัติควรเลือกใช้คำว่า “ชนพื้นเมือง” แทนคำว่า “ชนเผ่าพื้นเมือง” เพราะคำว่า “เผ่า” ถือเป็นการระบุเฉพาะเจาะจงที่มากเกินไป ในสังคมเมืองนั้นแฝงไปด้วยนัยยะความห่างไกล ความชายขอบบางอย่างในทัศนของคนเมือง

.
.

การทำความเข้าใจเรื่องราวเหล่านี้มีผลผูกพันมาจากความเห็นของฝ่ายนิติบัญญัติ ในรัฐสภาของไทย ที่มีความพยายามจะจำกัดข้อความให้ใช้เพียง "ชาติพันธุ์" เพราะพวกเขาเหล่านั้นเชื่อสุดหัวใจว่า ประเทศไทยไม่มีชนเผ่าพื้นเมือง !!

สำหรับท่านที่สนใจ สามารถติดตามการผลักดันให้เกิดกฎหมายคุ้มครองสิทธิและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์และชนเผ่าพื้นเมือง ได้ที่แฟนเพจIMN เครือข่ายสื่อชนเผ่าพื้นเมือง

อ่านฉบับเต็มเรื่องนี้ (ชาติพันธุ์ ภาษา มานุษยวิทยา) ได้ที่ imnvoices.com